Procjena međuinstitucionalne saradnje i razmjene informacija tokom predotpusnih i postpenalnih procesa za nasilne ekstremističke zatvorenike u Sjevernoj Makedoniji

Za efikasnu rehabilitaciju i reintegraciju nasilnih ekstremističkih zatvorenika (NEZ) i drugih zatvorenika podložnih radikalizaciji, saradnja i razmjena informacija između lokalnih institucija su od ključne važnosti. Samo na taj način može se obezbijediti odgovarajuća podrška koja pokriva sve aspekte nečijeg života tokom pripreme za puštanje na slobodu. Štaviše, ovo je jedini način pomoću kojeg lokalne institucije mogu izvršiti pripreme   za postpenalnu podršku prema specifičnim potrebama NEZ. Takav holistički pristup vodi održivoj reintegraciji bivših zatvorenika, a time i sigurnijim i inkluzivnijim društvima. Ovo je bila jedna od tema o kojoj se razgovaralo tokom Radionice o razmjeni dobrih praksi, iskustava i izazova u implementaciji “Standardiziranih operativnih procedura (SOP),  procedura koje se tiču predotpusne i postpenalne podrške radikaliziranim zatvorenicima” u Sjevernoj Makedoniji, održane 27. novembra 2024. godine u Skoplju. Predstavnicima Generalnog direktorata za izvršenje sankcija, Nacionalnog koordinatora za prevenciju i borbu protiv terorizma, zatvora, organa za provođenje zakona, lokalnih centara za socijalni rad, službi za zapošljavanje i obrazovanje je omogućen forum za razgovor o primjeni gore navedenih SOP-a u praksi te   izazovima koji iz toga proizlaze, kao što je vremenski okvir za obavještavanje relevantnih institucija o puštanju na slobodu NEZ-a, dostavljanju mape njihovih potreba ka centrima za  socijalnu skrb, uključivanju institucija u post-penalnu podršku itd.. Osim toga, učesnici su saznali za  dobre prakse u pojedinim lokalnim zajednicama u vezi sa saradnjom i razmjenom informacija i razmjenom osjetljivih informacija posebno u vezi sa zdravstvenim potrebama. Učesnici su se složili da primjena SOP-a u praksi funkcioniše veoma dobro, što potvrđuje i pojačana međuinstitucionalna saradnja i efikasna razmjena informacija, što u prošlosti nije bio slučaj. Međutim, zatvori se i dalje suočavaju sa određenim izazovima u vezi sa dobijanjem informacija u različitim fazama, pa će se to rješavati na regulatornom nivou. Štaviše, nacionalni  koordinator za prevenciju i borbu protiv terorizma,  je predložio izradu smjernica koje bi pokrivale uloge svih institucija u vezi sa prevencijom ekstremizma, pružanjem podrške NEZ i drugim povratnicima iz zona sukoba, koje bi predstavljale još jedan korak ka sveobuhvatnom pristupu ovom problemu društva u celini. Radionica je održana pod pokroviteljstvom Regionalne akcije „Jačanje saradnje na Zapadnom Balkanu u suzbijanju nasilnog ekstremizma u zatvorima i sprečavanju dalje radikalizacije nakon puštanja na slobodu” i treće faze programa Horizontal Facility.